Mục lục bài viết
Năm 2018
Ở xóm Vũng, hầu như lớp thanh thiếu niên mới lớn lên, chỉ học hết lớp 9 rồi đi làm công ty giày da, chẳng mấy ai học cấp 3 và Đại học. Cái Lan cũng không ngoại lệ, nó học hết lớp 9, sau đó đi làm. Đi làm được nửa năm thì lấy chồng. Ở độ tuổi 17, đáng nhẽ ra nó phải là học sinh cấp 3 mới đúng.
Lấy chồng 4 năm, Lan đẻ 3 đứa, 2 trai, 1 gái. 21 tuổi, bằng trang phải lứa, người ta đang sống cuộc sống sinh viên, học hành tử tế, thì cái Lan đã làm mẹ 3 con rồi.
Cuộc sống của Lan xoay quanh chồng con, bếp núc, chăn nuôi. Mới 21 tuổi, mà nhìn nó chẳng khác gì đã ngoài 30. Nó gầy nhom, xanh xao. Ngày này qua ngày khác chỉ có vài chiếc áo phông đã lỗi thời với chiếc quần bò bó sát đã bạc mông. Ở thế kỷ 21 rồi nhưng nhìn cái Lan ăn mặc, người ta tưởng đâu trở về 50 năm trước vậy. Cứ tầm chiều chiều, lại thấy 4 mẹ con Lan dắt nhau đi chăn bò ở bãi cỏ cạnh mảnh ruộng gần nhà. Nhìn dáng nó đi đến tội! Một nách bế con, 1 tay dắt con bò đi chăn, vẹo hông sang một bên, chân bước hai hàng khạng nạng. Chồng Lan làm xây dựng xung quanh xóm. May thay dù không giàu sang, nhưng chồng nó cũng chịu thương chịu khó làm lụng, không ăn chơi phá phách, rượu chè, cờ bạc như mấy gã đàn ông khác trong xóm.
Cái Lan chẳng có nghề ngỗng gì, chỉ ở nhà trông con thôi. Thỉnh thoảng, nó nhận tre nứa về đan lát, tháng kiếm thêm được vài trăm bạc, đủ tiền mua rau, mua cỏ.
Hồi đẻ đứa thứ 3, cái Lan suýt chết vì bị băng huyết. Do cơ thể nó ốm yếu, cộng thêm ăn uống thiếu chất, làm việc vất vả tới tận ngày sinh, thế nên cơ thể suy nhược, khiến nó bị băng huyết. Nó đẻ ở trạm y tế xã, hộ sinh chỉ có 2 người, cơ sở y tế cũ kỹ, thế nên việc xử lý các vấn đề nguy hiểm phát sinh rất kém. Nhưng vì tiết kiệm tiền, nó không dám lên bệnh viện phụ sản của huyện. May thay, nó vẫn thoát được bờ vực cửa tử.
Nó chỉ mới ngót 28 tuổi, ấy vậy mà trông già như U40. Nó thậm chí còn chẳng có lấy một thỏi son. Đôi môi lúc nào cũng nhợt nhạt, nhất là vào độ đông, còn nứt nẻ và tím tái, trông đến tội!
Dáng dấp mảnh khảnh, gầy nhom của nó ngày ngày ẵm con, quanh quẩn ở góc bếp, mảnh ruộng ngay trước nhà, cuốc đất làm vườn. Nó còn chưa đi ra khỏi cái huyện nghèo này một lần nào.
Nó bảo, bao giờ con nó lên cấp 1, nó sẽ đi học một cái nghề để ổn định hơn… Cũng chẳng biết, là tới bao giờ…


Cái Lan và tiệm may nhỏ ở Xóm Vũng
Năm 2028
Trong xóm có tiệm may nhỏ, tên là Tiệm may của Lan. Chà! Cái Lan đã làm cô chủ nhỏ rồi đấy. Nó đã học được một cái nghề thật rồi. Nghe đâu, năm 2020 có công ty may mặc về trên huyện hoạt động. Bên cạnh việc tuyển dụng nhân sự làm việc, công ty đó còn mở lớp đào tạo tay nghề may mặc, học phí rẻ lắm. Cái Lan bàn bạc với chồng, rồi nó đăng ký đi học, thế là sau 2 năm, nó có tay nghề.
Cửa tiệm may nhỏ của nó chẳng cầu kỳ, sang trọng, hiện đại gì khất. Nhưng quanh xóm Vũng và cả mấy xóm lân cận có cái áo rách, cái quần bị giãn chun đều đem tới đó. Thế mà, lượng khách ổn ra phết. Nó bảo may tàng tàng vậy mà đủ tiền ăn cho con nó cả tháng đấy.
Con nó cũng lớn cả rồi, đều đã vào cấp 1, cấp 2 hết. Từ đợt năm 2020, đã có các đội tuyên truyền và hướng dẫn kế hoạch hoá gia đình, vợ chồng cái Lan cũng được làm tư tưởng, nên không đẻ sòn sòn nữa.
Buổi sáng, cho con cái đi học xong, nó ngồi may, cắt vải, đo đạc… Nhìn dáng vẻ nó ngồi chăm chú, cái chân thoăn thoắt đạp bàn đạp may, cái tay liên tục tì vào vải… mới say mê và chuyên tâm làm sao. Nó cũng đã biết chăm chút hơn cho bản thân. Nó tự may quần áo cho nó, cho con cái, cho chồng. Gu thời trang ăn mặc của nó trẻ trung hẳn ra, không ai dám bảo phong cách của nó lạc hậu như 50 năm về trước nữa.
Cái Lan khéo tay lắm. Nó tự cắt, tự vẽ, tự làm ra mấy mẫu mã quần áo cho đông hè, gái trai, già trẻ đủ cả. Người ta không chỉ đến may sửa đồ mà còn mua đồ của nó may sẵn nữa.
Mùa đông, cái Lan hay may áo len sợi to, cổ lọ đem đi tặng mấy người già trong xóm và mấy ông bà cụ ở ngôi nhà tình thương.
Khi người ta biết bản thân nên làm gì và có gì đó ý nghĩa để làm, cuộc đời cũng theo đó mà thay đổi theo hướng tích cực hơn.